Metody terapeutyczne
Pracuję głównie w nurcie terapii krótkoterminowej skoncentrowanej na rozwiązaniach (TSR), lecz sięgam także po techniki zaczerpnięte z nurtu terapii narracyjnej i poznawczo-behawioralnej (CBT).
Terapia krótkoterminowa skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR)
Terapia krótkoterminowa skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR) to podejście terapeutyczne oparte na dowodach naukowych, stworzony dzięki badaniom nad skutecznością sesji terapeutycznych i mający na celu dokonanie pożądanej przez klienta pozytywnej zmiany w jak najkrótszym czasie.
Aby to osiągnąć, terapeuta koncentruje się na celach i oczekiwaniach klienta wobec terapii, aktywnie angażując go w proces terapeutyczny. Terapeuta uznaje ból klienta i okazuje empatię wobec jego przeżyć, udziela wsparcia i pomaga klientowi zrozumieć swoje uczucia, myśli i zachowanie. Jednocześnie skupia się on nie na problemie i jego przyczynach, lecz na preferowanej przyszłości klienta i możliwych sposobach dążenia do niej. Przeszłość traktowana jest nie jako źródło problemów i cierpień, ale jako źródło wiedzy na temat zasobów, umiejętności, cennych doświadczeń, które będą przydatne w procesie terapeutycznym. Dzięki temu klienci zaczynają postrzegać siebie jako wystarczająco kompetentnych aby dać sobie radę ze swoimi problemami, i rozwijają nowe reakcje oraz sposoby myślenia i zachowania.
Swoją efektywność zawdzięcza TSR trzem założeniom, na których się opiera. Po pierwsze, jest to forma terapii, która skupia się na konkretnych, od razu podejmowanych przez klienta działaniach, wychodząc z założenia, że będą one prowadzić do zmiany sytuacji życiowej klienta a co za tym idzie jego uczuć, interpretacji, oraz sposobu myślenia i zachowania. Po drugie, zaangażowanie klienta w proces terapeutyczny gwarantuje, że weźmie on odpowiedzialność za podejmowane kroki i rozpocznie długofalowy proces poprawy swojej sytuacji życiowej. Po trzecie, konstruowanie preferowanej przyszłości i wzbogacanie jej o użyteczne informacje z przeszłości pomaga tworzyć nowe połączenia nerwowe w mózgu. W trakcie rozmowy o preferowanej przyszłości i sposobach dążenia do niej zachodzą podobne procesy, jak wówczas, gdyby omawiane kwestie miały miejsce w rzeczywistości.
TSR jest z powodzeniem stosowana między innymi w terapii lęku i depresji, uzależnień, fobii społecznej, zaburzeń odżywiania, zachowań autodestrukcyjnych, zaburzeń zachowania, tendencji do stosowania przemocy oraz wspomagająco przy leczeniu psychiatrycznym.
Terapia narracyjna
Terapia narracyjna opiera się na podobnych założeniach co terapia skoncentrowana na rozwiązaniach, pozwala jednak na pogłębienie procesu terapeutycznego. Nurt ten zakłada, że sposób, w jaki opowiadamy o swoich doświadczeniach, czyli tworzymy narrację, wpływa na naszą tożsamość, emocje oraz postrzeganie rzeczywistości. Poprzez narrację, którą tworzą, a więc historie , które opowiadają o sobie, swoim życiu i doświadczeniach, ludzie tworzą własną tożsamość i określają swoje miejsce w świecie. Zmiana narracji może więc prowadzić do zmiany sposobu postrzegania świata i siebie. Podczas terapii klient zyskuje możliwość przeformułowania swojej przeszłości i teraźniejszości w sposób, który daje im większą kontrolę nad swoim życiem, a także pomaga w poszukiwaniach sensu i celu własnej egzystencji.
Terapia narracyjna jest szczególnie skuteczna w pracy z osobami doświadczającymi trudnych emocji, problemów rodzinnych, problemów z podejmowaniem decyzji oraz znajdujących się w kryzysie egzystencjalnym bądź tożsamości.
Terapia poznawczo-behawioralna (CBT)
Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) to forma psychoterapii którą można opisać jako skoncentrowaną na problemie i ukierunkowaną na działanie. Obejmuje ona szereg opartych na dowodach naukowych technik i strategii. Celem CBT jest identyfikowanie i zmiana negatywnych oraz szkodliwych wzorców myślenia i zachowania, które powodują problemy ze zdrowiem psychicznym oraz pogarszają ogólny stan psychiczny. Klient poznaje mechanizmy odpowiadające za pojawianie się trudnych myśli i emocje oraz problematyczne zachowania, podczas gdy terapeuta pomaga w znalezieniu i praktykowaniu skutecznych strategii radzenia sobie z tymi wyzwaniami oraz łagodzenia objawów.
Terapia poznawczo-behawioralna została pierwotnie opracowana w celu leczenia depresji, jej skuteczność jest jednak potwierdzona w terapii wielu innych problemów i zaburzeń, w tym zaburzeń lękowych, uzależnień, problemów małżeńskich, ADHD oraz zaburzeń odżywiania.